اتاق کامپیوتر باید طوری قرار گیرد که دما و رطوبت با حداقل مصرف انرژی حفظ شود. طراحی اتاق کامپیوتر باید شامل عایق بندی مناسب و کنترل رطوبت برای حفظ دمای ثابت باشد و محدوده رطوبت در مرکز داده.
مطابق رسیدگیهای انجمن ashrae تظاهر شده است که معیار استاندارد دما و رطوبت اتاق سرور مربوط به سیستم های کامپیوتری براساس تولیدات توسط تولیدکنندگان مربوطه تجهیزات به بیان زیر اعلام شده اند:
۱- دمای اتاق کامپیوتر متناسب باشد و حداقل دما باید با ۲۲درجه سانتی گراد با تلرانس یک درجه سانتی گراد برابری کند.
۲- رطوبت اتاق کامپیوتر باید با ۵۰ درصد برابری باشد درعین حال با تلرانس ۵ درصد هم تطابق یابند.
دما های استاندارد مربوط به کیفیت و رطوبت هوای استاندارد براساس انجمن ashrae به شرح زیر ارائه شده است:
۱- دمای مناسب اتاق سرور باید بین 20 تا 24 درجه سانتی گراد باشد.
۲- رطوبت مناسب اتاق سرور بین 40 تا 55 درصد مناسب است.
از دارندگان ارزشمند دیتاسنتر در سطح دنیا مربوط به شرکت گوگل است. شرکت گوگل توانسته است به طور برابری مرکز دادههای نهفته در خود را با دمای ۸۰ فارنهایت یا ۷/۲۶ درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار داده اند و عقیده بر این دارند که دما باید به صورت بهینه در دمای اتاق سرور از لحاظ فنی و اقتصادی برای اتاق سرور و دیتاسنتر به خوبی ایجاد شوند.
به گفته ASHRAE، محدوده دمایی توصیه شده برای سخت افزارهای کلاس A1 تا A4 در دیتاسنتر 18 تا 27 درجه سانتیگراد (64.4 تا 80.6 درجه فارنهایت) است. این معیار بر اساس دمای حباب خشک است که در اصل دمای محیط هوای اطراف تجهیزات است.
این استاندارد برای معین کردن دمای استاندارد و رطوبت مناسب تمامی مراکز داده مربوط به شبکه و فناوری اطلاعات با ۴ کلاس مختلف تعریف کرده اند. دراین کلاس تمامی دماها و رطوبتها به خوبی نسبت داده اند که به هرکدام از آنها میپردازیم:
کلاس a1:
محیط های مخابراتی مطابق شرایط های محیطی حاوی دما، نقطه شبنم و رطوبت نسبی است که باید با دقت کافی نظارت شوند و حرکت های دائم این قسمت باید با کنترل کافی نظارت شود چرا که آنها از حساسیت بالایی برخوردار هستند. فضاهای مربوط به آن شامل سرور سازمانها و تجهیزات ذخیره سازیست.
کلاس a2:
فضاهای مخابراتی که در این کلاس قرار گرفته است شامل محیطیست که با دماها، نقطه شبنم و رطوبت نسبی مطابقت دارند و باید نسبت به آنها نظارت کلی انجام دهند. این فضاها دارای اتاق های سرور کوچک، سایتهای کامپیوتری، پایگاههای مخابراتی و کارگاههای تولیدی و تعمیرات مربوط به تجهیزات مخابراتی و… است.
کلاس a3:
فضاهای مخابراتی شبکه ای و کامپیوتری که در درون فضاهای اداری، تجاری و مشابه آن صورت گرفته است که شامل تجهیزاتیست مثل تجهیزات مربوط به لوازم کامپیوتری، لوازم شخصی، لپ تاپ، پرینتر، رکهای تلفن و… .
کلاس a4:
فضاهای مربوط به این کلاس شامل تجهیزات کامپیوتری و محیط های صنعتی و کارخانه جات است که باید از نظر فضای بیرونی از نظر هوای زمستانی و تابستانی به طور دقیق کنترل و نظارت شوند.
بعد از اینکه دماهای مربوطه را انتخاب کرده اید نوبت به آن می رسد که اتاق های سرور و دیتاسنتر خود را راه اندازی کنید. از این مقاله به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که دماها و رطوبتها نقش بسیار موثری بر روی شرایط محیطی مراکز داده دارد که باید حتما آنها را کنترل و نظارت کرد.
همانطور که خواندید، رطوبت ایده آل اتاق سرور نیز بین 40 تا 50 درصد است. با افزایش سطح رطوبت، مقدار بخار آب در هوا افزایش مییابد. این موضوع میتواند باعث ایجاد تراکم در سرورها شود. همانطور که همه میدانند، آب و الکترونیک با هم ترکیب نمیشوند. در نتیجه، برای حفظ دمای استاندارد اتاق سرور، ممکن است لازم باشد که یک واحد HVAC جداگانه را فقط برای خنک کردن اتاق سرور نصب نمائید.
تهویه هوا مطلوب را میتوان کنترل کرد. دستگاه تهویه هوا می تواند تغییرات دما و یا رطوبت را کنترل کند و در صورتی که خلاف استانداردها باشد، آلارم و اخطار های مربوطه را ارسال کند. همچنین در دستگاه های پیشرفته تر حتی میتوان از راه دور نیز بر دما و رطوبت نیز کنترل و نظارت داشت.
تهویه مطبوع با عملکرد صحیح، خروجی دما، جریان هوا و رطوبت اتاق را کنترل می کند. این سه موضوع همچنین با استفاده از یک دستگاه نظارت بر محیط در سطح اتاق نیز قابل کنترل است. یک دستگاه مانیتورینگ محیطی مناسب میتواند چندین حسگر را برای خواندن آنالوگ (به عنوان مثال دما و رطوبت) و ورودی های دیجیتال (به عنوان مثال رله واحد) داشته باشد. برخی از دستگاه های مانیتور همچنین دارای خروجی های دیجیتالی هستند و به دستگاه اجازه میدهند تا توسط یک مؤلفه شخص ثالث مانند باز کردن درب قفسه سرور به صورت کنترل شده، اقداماتی را انجام دهد.
واحد AC باید هشدار به صورت چراغ و صدا داشته باشد، تاهنگام خرابی و یا تغییر دما و رطوبت، مسئولان را مطلع کند. اما تنها این نوع هشدار ها توصیه نمیشود. زیرا زمان خارج از ساعت کاری که کسی در محل کار وجود ندارد، چگونه می توان از مشکلات اتاق سرور مطلع شد؟ باید حتما سیستمی وجود داشته باشد که دما و رطوبت استاندارد اتاق سرور را از راه دور به مسئول مربوطه گزارش دهد.
به عنوان مثال: سیستم کنترل و نظارت اتاق سرور کارنولاجیک که محصول تولید شده توسط شرکت فنی و مهندسی کارنوست، جزء پیشرفته ترین دستگاه ها است که علاوه بر کنترل و مانیتورینگ دما و رطوبت اتاق سرور می تواند چندین مولفه را نیز کنترل و نظارت کند و از راه دور اطلاعات لازم را به مسئول مربوطه و یا مسئولان مربوطه ارسال کند.
منبع تغذیه بدون وقفه یا سیستم های UPS همانطور که شناخته شده هستند، قدرت بار اصلی سرور IT را تأمین می کنند. UPS دارای باتری های داخلیست که در هنگام قطع برق یا قطعی کامل منبع تغذیه، زمان بک آپ را فراهم می کند. Ups ها دارای باتریهای داخلی هستند که در زمان قطع شدن برق، انرژی لازم را تا زمان برگشت برق تامین میکند.
مقدار زمان اجرا ارائه شده مربوط به اندازه و قدرت باتری است که (Ampere-hour (Ah گفته میشود. میتوان باتری های اضافی را به ups متصل کرد تا مدت زمان بیشتری به تجهیزات برق رسانی کند.
علاوه بر تأمین نیرو پشتیبان، منبع تغذیه بدون وقفه همچنین عملکردی با کیفیت برق در هنگام وجود جریان برق یا توان تولید محلی آماده به کار فراهم میکند. همچنین هنگام افزایش و کاهش ولتاژ، از سیستم ها محافظت میکند.
علاوه بر اینکه مهم ترین مولفه و قسمت در یک سیستم ups، مجموعه باتریهاست، فنها و خازنها نیز در این سیستم اهمیت دارند.
همه این موارد به عنوان اجزای مصرفی طبقه بندی میشوند که در سیستم نیاز به بازرسی و نگهداری منظم دارند. یو پی اس هر 24 ساعت باتریهای خود را آزمایش و کنترل میکند. سیستمهای UPS از طریق اتصال خارجی و با استفاده از سیستم های کنترل و مانیتورینگ می توانند هشدارهای لازم را اعلام کنند. معمولا هشدار و آژیر برای اعلام خرابی، به تنهایی پیشنهاد نمی شود. بهتر است از سیستم های کنترل از راه دور استفاده شود و آژیر را به عنوان بررسی ثانویه قرار داد. برای نظارت بر وضعیت منبع تغذیه بدون وقفه و قطعی برق می توان از سیستم نظارت بر محیط کارنولاجیک در سطح اتاق نیز استفاده کرد.
علاوه بر اینکه دما و رطوبت استاندارد اتاق سرور حائز اهمیت است، مولفههای دیگری نیز در اتاق سرور وجود دارند که باید در شرایط استاندارد باشند و نظارت لحظه ای روی این مولفهها صورت گیرد.
به طور کلی در ادامه به مواردی که در اتاق سرور نیاز به کنترل و مانیتورینگ دارند، میپردازیم:
سنسور های دما و رطوبت محیط می توانند به یک سیستم کنترل و نظارت محیط متصل شوند و برای مراکز حساس همچون اتاق سرور و دیتاسنتر و یا داخل و پشت رک ایده آل هستند. معمولا دمای مناسب اتاق سرور باید بین 18 الی 24 درجه سانتی گراد باشد.
یکی دیگر از مولفه هایی که سیستم کنترل و نظارت محیط باید به آن توجه داشته باشد، نشتی آب است. سنسور های تشخیص نشت آب میتوانند قسمت بیرونی دیوارهای اتاق سرور و یا زیر کفهای کاذب قرار بگیرند تا رطوبت ایجاد شده و یا ورودی احتمالی آب را تشخیص دهند.
همانطور که میدانید سرور ها و قطعات الکترونیکی که در اتاق سرور وجود دارند گرمای زیادی را تولید میکنند. این گرما به تعداد تجهیزاتی که درون اتاق سرور وجود دارد، بستگی دارد. به همین دلیل سیستمهای کولینگ و تهویه هوا با ظرفیت های مختلف و تکنولوژیهای متفاوت وجود دارند که متناسب با شرایط اتاق سرور انتخاب می شوند تا شرایط محیطی اتاق سرور کنترل شود.
دمای رک باید در چندین نقطه اندازه گیری و کنترل شود. قسمت جلو و پشت رک، قسمت پایین و بالا و همچنین وسط رک.
نظارت بر قطعی برق در اتاق با استفاده از سنسورهای متصل به AC و DC و یا انتخاب هشدارهای تماس سیگنال از منبع تغذیه بدون وقفه یا سیستم مانیتورینگ جداگانه باتری.
بسته به سطح و قابلیت های سیستم نظارت بر محیط، سایر حسگرها سنسور ها نیز میتوانند کنترل محیط را انجام دهند. مواردی مانند کنترل تردد، بسته و یا باز بودن درب، سنسور های حرکت و لرزش، نشت دود و گاز،دما و رطوبت استاندارد اتاق سرور، سطح مخزن سوخت و آب را می توان با سیستم کنترل و نظارت بر محیط کنترل کرد.
پس از شناسایی وضعیت هشدار، سیستم نظارت بر محیط میتواند این را از طریق پیامک و یا از طریق اپلیکیشن یا هشدار و آژیر گزارش دهد.
نوآوران دیتا عرضه کننده تجهیزات اتاق سرور و شبکه در ایران