تجهیزات پسیو در شبکه های PON

اجزاء پسیو در شبکه های PON

PON بیانگر عبارت Passive Optical Network می باشد و به دلیل Passive بودن مزیتهای بسیار زیادی دارد. کاربرد اصلی PON در شبکه های FTTx میباشد. در این مقاله به معرفی تجهیزات پسیو فیبر نوری مورد استفاده در شبکه های PON میپردازیم.

در شبکه های FTTx قسمت پسیو شبکه نوری را ODN یا Optical Distribution Network نیز می نامند. این شبکه از اجزاء مختلفی تشکیل شده که عبارتند از انواع کابلهای فیبر نوری، باکسها، اسپلیترها، اتصالات و جامپرها.

کابلهای فیبر نوری:

کابلهای فیبر نوری مورد استفاده در شبکه GPON در حالت FTTH به سه قسمت تقسیم میشوند:

– کابلهای فیدر: خروجی اصلی مراکز مخابراتی میباشند و از تعداد کُر بالایی برخوردارند. (۷۲ کر، ۱۴۴ کر و …)

– کابلهای توزیع: تعداد کر کمتری نسبت به فیدر دارند و بین کابینتهای توزیع و باکسهای FAT قرار میگیرند. (۱۲ کر، ۲۴ کر، ۴۸ کر)

– کابلهای دراپ: آخرین مرحله کابلهای فیبر نوری هستند که FAT ها را به پریز نوری داخل منازل (OTO) متصل میکنند. این کابلها معمولا از تعداد کر کم، بین ۱ کر تا ۴ کر برخوردارند و دارای روکشهای مخصوص (LSZH) هستند.

باکسها:

گفتیم که کابلهای فیبر نوری در شبکۀ ODN به سه قسمت فیدر، توزیع و دراپ تقسیم می شوند. مرز این نواحی توسط باکسها و کابینتهایی تعیین می شود که توزیع تارهای نوری را به صورت درختی از کابلهای پرظرفیت به کابلهای کم ظرفیت انجام میدهند. درست مانند شاهرگها و مویرگهای بدن.

این باکسها خود به چند نوع تقسیم میشوند. باکسهایی که بین ناحیۀ فیدر و توزیع قرار میگیرند ODC یا Optical Distribution Cabinet نام دارند که معمولا فلزی بوده و در ظرفیتهای ۷۲ کر به بالا تولید میشوند.

باکسهای که ناحیهی توزیع را به دراپ وصل میکند FAT (Fiber Access Terminal) یا OTB (Optical Terminal Box) نام دارند و معمولا از جنس پلی کربنات یا ATB بوده و به صورت دیواری نصب میشوند. این باکسها دارای ظرفیت ۱۶ الی ۴۸ کر هستند.

و در نهایت پریزی که در منزل مشترک قرار میگیرد OTO (Optical Terminal Outlet) نام دارد و دسترسی نهایی به شبکه را فراهم می کند.

اسپلیترها:

اسپلیترهای فیبر نوری مهمترین عتصر مورد استفاده در شبکه های PON محسوب می شوند. اسپلیترهای فیبر نوری دارای یک یا دو سیگنال ورودی و دو به توان n سیگنال خروجی هستند. عملکرد آنها به صورتی است که توان سیگنال ورودی را به طور مساوی بر روی خروجیها قرار می دهد. کلیه مزیتهای شبکه PON اعم از پسیو بودن و ارزان بودن بر اساس عملکرد اسپلیترها به دست می آید. تکنولوژی استفاده شده در ساخت اسپلیترهای نوری بسیار خاص و هایتک میباشد.

اسپلیترهای فیبر نوری از نظر تکنولوژی در دو نوع FBT و PLC وجود دارند. البته نوعِ FBT امروزه تقریباً منسوخ شده و اکثر قریب به اتفاق اسپلیترهای مورد استفاده در شبکه های مخابراتی از نوع PLC میباشند.

همچنین از نظر شکل ظاهری و کاربرد آن به انواع Bare Fiber، Mini Type or Blockless، ABS Box ، Cassette or LGX Type، Tray و Rackmount تقسیم میشوند.

اتصالات:

در شبکه های نوری، اهمیت اتصالات بسیار بیشتر از شبکه های مسی می باشد. چرا که مقولۀ افت در شبکه های نوری بسیار مهم است. اتصالات فیبر نوری شامل کانکتورها، آداپتورها و کوپلرها میشود.

تنوع کانکتورها در فیبر نوری بسیار زیاد است و هر کدام کاربردهای خود را دارند. برخی از پرکاربردترین کانکتورهای فیبرنوری عبارتند از:

جامپرها (پچکورد و پیگتیل) :

در شبکه های فیبر نوری کانکتوردار کردن یک کابل بسیار پیچیده تر از کابل های مسی است. چرا که اتصال یک فیبر نوری به کانکتور نیاز به برش، پالیش، چسب کاری و تست و اسمبل کردن دارد و این پروسه قابل اجرا در هنگام مصرف نیست. بنابراین پچکورد ها و پیگتیل های فیبر نوری باید از قبل تولید شوند و د رمحل مورد نیاز مصرف شوند. این کار هم سرعت اجرای پروژه ها را بالا میبرد و هم کیفیت آنرا.

کابلی که هر دو سر آن دارای کانکتور باشد را اصطلاحا پچکورد و کابلی کف یک سر آن آزاد و سر دیگر آن کانکتور دار باشد را پیگتیل می نامند. پیگتیلهای فیبر نوری اکثراً برای فیوژن کردن استفاده می شوند و پچکوردها برای اتصال دادن دو پورت نزدیک به همدیگر استفاده می شوند.

تنوع زیادی که در جامپرهای فیبر نوری وجود دارد به دلیل مواردی همچون متراژ، تنوع در ضخامت کابلها، تنوع در کانکتورها، انواع فیبر جامپر (سینگل مد و مالتی مد)، تک کابل یا دو کایل بودن جامپر (Simplex و Duplex) و نوع پالیش کانکتورهای آن (PC، UPC، ACP) میباشد.

نوآوران دیتا عرضه کننده خدمات و تجهیزات فیبر نوری در ایران