آشنایی با مرکز داده سیار MDC Mobile Data Center

مرکز داده سیار (CDC (Containerized Data Center مجموعه‌ای از زیر ساخت‌ها و تجهیزاتی است که به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از مرکز دادۀ سیار  (MDC (Mobile Data Center محسوب می‌شود. این نوع مرکز داده، برای نگهداری داده‌های یک سازمان در محیطی کنترل شده استفاده می‌شود و در درون یک کانتینر استاندارد تعبیه شده است. هدف اصلی از تولید و عرضۀ چنین محصولی، ایجاد امکان نصب و راه‌اندازی سریع ‌مرکز داده و همچنین قابلیت جابه‌جایی آن است.
مرکز داده سیار یک راه‌کار قابل حمل، برای پیاده‌سازی مرکز داده است.
این روش جایگزینی برای مرکز دادۀ ثابت است و در هر مکانی که نیاز به پیاده‌سازی یک مرکز دادۀ قابل حمل باشد، برپا می‌شود.

اجزای مرکز دادۀ سیار

یک مرکز دادۀ ثابت از چند بخش اساسی شامل سازۀ فیزیکی، رک‌ها، اتاق کنترل (NOC)، شبکۀ برق، اعلام و اطفای حریق، سرمایش، امنیت و مانیتورینگ و … تشکیل می‌شود.
اما در مرکز دادۀ سیار به‌عنوان رویکرد جدید طراحان، تمامی اجزای اصلی تشکیل‌دهنده به‌صورت ماژول‌های متمایز شده در آمده است.
مرکز دادۀ سیار شامل دو نوع اصلی هستند.
نوع رایج مرکز دادۀ سیار، با عنوان مرکز دادۀ کانتینری و یا مرکز دادۀ سیار قابل حمل شناخته می‌شوند.
این مرکز داده شامل تجهیزات مرکز داده (سرورها، تجهیزات شبکه و ذخیره‌سازی) در داخل یک کانتینر استاندارد است.
نوع دیگر مرکز دادۀ سیار شامل مجموعه‌ای از کانتینرهایی است که هر یک بخشی از ماژول‌های مورد نیاز را در بر دارد.
این مراکز بر اساس حجم مورد نیاز در محل مورد نظر نصب می‌شود.

دیتاسنتر پرتابل چیست؟

ویژگی پورتابل یا ماژولار یکی از ویژگی‌های خاص برای هر تجهیزاتی است.
این ویژگی باعث می‌شود زمانی که یک ماژول نیاز به تعمیر پیدا کرد می‌توان آن را به‌سرعت تعویض و جایگزین کرد.

در سیستم ماژولار می‌توان به‌آسانی کل سیستم را توسعه داد و درواقع مقیاس‌پذیری ساده‌تر پیاده‌سازی می‌شود.
دیتاسنتر پرتابل یا ماژولار دیتاسنتر و مرکز داده‌ای است که به‌صورت Portable و قابل حمل می باشد.
این مراکز داده قابل حمل در داخل کانتینرهای استاندارد حمل بار تعبیه شده‌اند. همچنین این مراکز قابلیت جابه‌جایی توسط خودروهای حمل‌ونقل کانتینر رادارند. شرکت Vertiv یکی از تولیدکنندگان این نوع مرکز داده است.

دیتاسنتر پرتابل Vertiv

دراین نوع طراحی میتوان به سادگی دیتاسنتر پرتابل را در حوادث غیر مترقبه به سرعت جایگزین دیتاسنتر اصلی نمود.
حتی میتوان از این دیتاسنتر ماژولار به‌عنوان مرکز داده اصلی سازمان استفاده نمود.
نمونه دیتاسنتر پرتابلی که شرکت Vertiv ارائه نموده دارای 6 رک است.
این مرکز داده در داخل یک کانتینر 20 فوتی تعبیه‌شده است و دارای یک ژنراتور AC است.
سیستم‌های کولینگ موردنیاز این شش رک در داخل این کانتینر تعبیه‌شده است.

سیستم اعلام و اطفاء حریق برای مقابله با آتش‌سوزی احتمالی نیز پیش‌بینی شده است. یک دیتاسنتر پرتابل می‌تواند در هرجایی استقرار یابد و بهترین جایگزین برای دیتاسنتر سنتی است. برای راحتی، رک‌ها روی ریل‌هایی مستقرشده‌اند تا در هنگام عملیات نصب، راه‌اندازی، تعمیر و یا تعویض تجهیزات، امکان جابجایی جهت دستیابی به فضای کافی برای کاربران وجود داشته باشد.

ویژگی های دیتاسنتر پرتابل

باهدف صرفه‌جوئی در مصرف انرژی، برای سیستم خنک‌کننده این کانتینر دیتاسنتر پکیج‌هایی مجهز به Free-Cooling و برای سیستم روشنایی، چراغ‌های LED بکار گرفته‌شده است.
تفکیک هوای گرم و سرد (جلو و پشت رک‌ها) نیز توسط یک Divider در بالای تجهیزات انجام می‌شود؛ و برای سیستم روشنایی از چراغ‌های LED استفاده‌شده است.

ازلحاظ هزینه‌ای دیتاسنتر پرتابل می‌توان گفت صرفه اقتصادی در استفاده از مراکز داده قابل‌حمل و ماژولاراست.
به‌ویژه برای سازمان‌هایی که احتمال جابه‌جایی دفاتر آن‌ها وجود دارد.
تجهیزات ماژولار را می‌توان به‌راحتی برای رفع خرابی به کارخانه سازنده مرجوع کرد که این امر نیز کیفیت تعمیرات را نسبت به انجام آن در محل بهره‌برداری بالاتر می‌برد.
این موارد باعث افزایش قابلیت اطمینان تجهیزات و کاهش Down Time در ارائه خدمات دیتاسنتر بانکی می‌گردد.
سرعت در طراحی و اجرا، توسعه‌پذیری و قابلیت پیکربندی مجدد از مزایای دیتاسنتر پرتابل است.

معایب استفاده از دیتاسنتر پرتابل

یکی از معایب استفاده از دیتاسنتر پرتابل ، محدودیت فضا برای توسعه مکانی آن است.
زمانی که یک دیتاسنتر معمولی طراحی می‌کنیم معمولاً به فضاهای خالی جهت توسعه آینده توجه زیادی می‌نماییم.
اما در این طرح با توجه به محدودیت فضا نمی‌توان رک جدیدی اضافه نمود.
همین امر باعث می‌شود در صورت نیاز به توسعه داشته باشیم باید هزینه‌ای معادل تأمین شش رک را پرداخت کنیم.

به علت این محدودیت طراح دیتاسنتر باید به زمان و مکان طراحی خود توجه نماید و سازمان مشتری را به‌خوبی بشناسد تا بهترین پیشنهاد را به وی ارائه دهد.
درهرحال چنانچه زیرساخت یک دیتاسنتر به‌صورت ماژولار طراحی شود قابلیت دسترسی و چابکی سیستم افزایش‌یافته، هزینه کل مالکیت کاهش می‌یابد.
البته قابل‌ذکر است در برخی موارد می‌توان زیرساخت دیتاسنتر را فقط برای تأمین نیاز فعلی طراحی نمود.
همچنین با رشد بار مصرفی، بدون نیاز به خاموش کردن سرویس‌های قبلی ماژول‌های جدید به آن اضافه کرد.

یکی از کاربردهای دیتاسنتر پرتابل این است که می‌توان ماژول‌های یک مرکز داده‌ی توزیع‌شده را بدون محدودیت مکانی در هر جای دنیا به یکدیگر متصل نمود.
شرایط استاندارد در این کانتینرها می‌تواند آن‌ها بی‌نیاز از بسیاری از مسائل آماده‌سازی به‌راحتی آماده‌ی کار نماید.
یکی از ویژگی‌های خاص این نوع دیتاسنتر زمان اندک برای تجهیز و بهره‌برداری از آن‌ها است.

این نوع دیتاسنترهای ماژولار در سایزها و ظرفیت‌های مختلف توسط تولیدکنندگان زیادی در جهان تولید می‌شوند.

iBOX چیست

iBOX راهکاری مشتمل بر تمامی اجزای زیرساخت فیزیکی مرکز داده در یک کانتینر است.
سازمان‌های دولتی (برق ،آب،گاز، نفت و ….)، بانک‌ها، مراکز  تحقیقاتی و پژوهشی، شهرداری‌ها و مراکز مدیریت بحران و … با استفاده از مزایای این راهکار می‌توانند زیرساخت فیزیکی مورد نیاز خود را متناسب با منابع پردازشی و ذخیره‌سازی، پیاده‌سازی کنند.
همچنین در زمان بروز حوادث غیرمترقبه مانند جنگ، زلزله و… با استفاده از راهکار مذکور می‌توان خطر از دست دادن اطلاعات و زمان عدم ارائه سرویس را به حداقل رساند.
این شرکت با بهره‌گیری از توان فنی و نیروهای متخصص داخلی این محصول را مطابق با استاندارد   EN/IEC 60529-2004 با IP-56 طراحی و تولید کرده است و موفق به دریافت گواهینامۀ IEC 60529 شده است.

ساختار بخش‌پذیر (Modular Structure)

شامل بخش‌های اصلی مرکز داده مانند اتاق سرور، اتاق مانیتورینگ و اتاق‌های مکانیکی- الکتریکی است و بسته به نوع کاربری و تعداد رک، تغییر در چیدمان و اندازۀ فضاهای فوق امکان‌پذیر می‌شود.

قابلیت گسترش (Expandability)

در صورت نیاز به افزایش منابع ذخیره‌سازی و پردازشی با اضافه کردن هر تجهیز، می‌توان به‌راحتی زیرساخت فیزیکی مناسب برای فاز گسترش را فراهم کرد.

قابلیت انتقال (Portability)

در صورت نیاز به تغییر مکان، کانتینر توسط تریلر یا بالگرد، به‌راحتی قابل انتقال به مکان‌های صعب‌العبور است.
همچنین می‌توان در مکان جدید و با کمترین زمان
Down Time، سرویس‌های مورد نیاز کارفرما یا کارکنان را در زمان بحران ارائه داد.

تسهیلات (Facility)

راهکارهای مورد نیاز در هر یک از بخش‌های الکتریکی، تاسیساتی و مخابراتی که شامل تابلوی برق، سیستم‌های اعلام و اطفای حریق، UPS، سیستم‌های مدیریت هوشمند، ارتباطات داده، برق، مخابرات، امنیت فیزیکی و سایر بخش‌های استاندارد TIA-942 هستند را در داخل iBOX به‌صورت یکپارچه می‌توان فراهم آورد.

مقرون به صرفه (Cost Affordable)

راهکار مرکز داده سیار با توجه به حذف بخش قابل توجهی از هزینه‌های ساختمانی، یک راه‌حل مقرون به صرفه را در مقایسه با مرکز دادۀ ثابت، به‌دست می‌دهد.
این راهکار ویژگی‌های بخش‌پذیری، توسعه‌پذیری و قابلیت انتقال را به همراه دارد.
همچنین با توجه به راه‌اندازی سریع و مهیا کردن بستر مناسب برای تصمیم‌گیری و هدایت به موقع در شرایط بحرانی، از خسارت‌های مالی و جانی و اتلاف وقت جلوگیری می‌کند.

انواع مرکز داده سیار iBOX

استاندارد ISO 1C و ISO 1CC برای کانتینرها، شرایطی را برای ابعاد کانتینرها لحاظ می‌کند.
این امر باعث تنوع در نحوۀ پیکربندی در داخل و خارج کانتینرها می‌شود.
در واقع یک کانتینر می‌تواند شامل تمام اجزای مراکز داده یا کانتینرهای جداگانه‌ای برای سیستم‌های برق، سرمایش و رک‌های سرور باشد.

مرکز داده سیار  واحد

در این مدل کلیۀ زیرساخت‌های فیزیکی یک مرکز داده در یک کانتینر کنار هم جمع می‌شود.
با توجه به نیاز در دو مدل کم ظرفیت و پر ظرفیت ارائه می‌شود.
تعداد یونیت رک‌ها در کانتینر و کاربری آن، مبنای محاسبۀ ظرفیت کانتینر است.
کاربرد این کانتینرها برای مجموعه‌هایی است که سیار بودن سایت، الویت اولشان است.
این مدل از کانتینرها، در سایزهای استاندارد، تولید می‌شوند و از 2 تا 14 رک، بسته به سایز کانتینر قابل جایگذاری هستند.

نوآوران دیتا مجری طراحی و ساخت دیتا سنتر در ایران