در زمینه شبکه های کامپیوتری و پشتیبانی شبکه با مهندسین مجرب در زمینه طراحی، تجهیز و استاندارد سازی اتاق سرور براساس استانداردهای روز دنیا را برعهده دارد.
تعیین نیازهای اولیه : ایجاد مکانی امن در جهت متمرکز کردن سرورهای شبکه
تقویت ساختار، مقاوم سازی و ضدزلزله سازی
زلزله خیز بودن کشورمان ایران و لزوم پیشبینی صدمات در هنگام وقوع آن امری اجتناب نا پذیر می باشد که در طراحی و پیاده سازی سازه های مختلف سازمانی مدنظر می باشد. با توجه به اینکه اکثر ساختمان ها ، قدیمی ساز بوده و از ایمنی لازم برخوردار نیستند لذا باید تمهیداتی برای آن درنظر گرفت لذا پس از بازدید دقیق از محل ساختمان مناسب ترین مکان جهت استقرار اتاق سرور انتخاب شده و در صورتی که نتایج حاصل از لرزه سنجی ( تست برای سنجش میزان مقاومت سازه در برابر لرزه) مناسب نباشند اقدام به مقاوم سازی خواهد شد. بدیهی است در صورتیکه اتاق سرور در مکانی غیر از پایین ترین طبقه سازه باشد مقاوم سازی را باید از پی آغاز کرد و این خود مستلزم هزینه است.
مراحل کار مقاوم سازی
دیوارها تا رسیدن به سطح آجری تراشیده می شود.
سوراخ ها و منافذ پر می شوند .
سطوح با یک لایه سیمانی پوشیده می شود .
لایه ای از ماده ضد آتش Fire Tard روی لایه سیمانی کشیده می شود .
مسیرگذاری کف و سقف جهت عبور لوله های اطفای حریق ، برق و شبکه انجام می شود.
پس از انجام مراحل فوق اقدام به آهن کشی و ستون گذاری می شود .
شبکه های فلزی نصب شده و روی آن گچ کاری می شود .
پس از خشک شدن گچ لایه محافظتی و ضد آتش Epoxy پوشانده می شود .
معمولا اتاق سرور را در پایین ترین طبقه درنظر می گیرند و این مکان باید با کانال ها و رایزرهای ساختمان در ارتباط باشد. در صورتیکه از این اتاق به اتاق های دیگر و همچنین به طبقات دیگر کانالی وجود نداشته باشد باید آن را ایجاد کرد.
از عوامل مهم استهلاک تجهیزات الکترونیکی ، گرد و خاک می باشد. با نشستن گردو خاک روی Chipset های مختلف بردهای دستگاه ها و ایجاد لایه جانبی روی آن ها ، عمل خنک سازی آن ها با مشکل روبرو شده و خرابی زودرس را سبب می شود از اینرو سیستم تهویه هوای اتاق سرور نصب شده و مورد بهره برداری قرار می گیرد.
اتصال کوتاه ادوات برقی و همچنین وجود تجهیزات مختلف آتش زا از عوامل اصلی تخریب در سازمان ها می باشد لذا در این خصوص نصب تجهیزات مناسب اخطار و اطفای حریق مدنظر می باشد. نحوه کار چنین است با توجه به محدودیت فضای اتاق سرور جهت انتقال گاز مونواکسید کربن به داخل اتاق، از لوله های حامل استفاده می شود. محل قرارگرفتن نازل های نهایی باید در مکانهایی نزدیک به محل استقرار سرور ها و تجهیزات برقی تعبیه شود. مخزن های گاز در مکانی خارج اتاق سرور قرار می گیرد و این مخزن ها به لوله های تعبیه شده داخلی مرتبط خواهند شد.
درمکان های مختلف اتاق سرور نظیر داخل رکها ، تجهیزات برقی داخلی و … سنسورهای تشخیص حریق نصب می شود.
باتوجه به اهمیت اطلاعات و لزوم مراقبت بیشتر ازتجهیزات اتاق سرور، نصب دوربین های کنترلی درون اتاق سرور بسیار مؤثر است. دوربین ها بطور 24 ساعته اتاق سرور را مانیتور کرده و Log ها را در سرور مربوطه ذخیره می کنند.
استقرار سیستم کنترلی مناسب جهت ثبت تردد افراد و مدیریت آن جهت اتاق سرور الزامی است. این سیستم دارای یک دستگاه کارت خوان چند گزینه ای (Multi Option Checking) ، کنترلر و مبدل های مرتبط با آن می باشد. افراد مجاز برای ورود به اتاق سرور باید کارت تردد را همراه داشته باشند. همچنین ثبت اثر انگشت و وارد کردن کدمخصوص از دیگر گزینه هایی است که می توان آن ها را فعال نمود.
کلیات سیستم کنترل تردد:
سیستم کنترل تردد یا کنترل دسترسی (Access Control)، متشکل از سخت افزار ها و نرم افزارهایی جهت اعمال قوانین بر تردد افراد از مبادی ورودی و خروجی تاسیسات و ساختمانها میباشد.
به این منظور، در کنار هر مبدا ورودی یا خروجی، ابزاری برای شناسایی هویت افراد نصب میگردد که کنترل قفل الکتریکی درب را نیز به عهده دارد. بر اساس سیاستهای سازمانی، قوانین و محدودیتهای تردد افراد در مناطق مختلف، در داخل نرم افزار تعریف و تدوین میگردد و این قوانین به تمامی کنترلر های نصب شده درکنار مبادی اعمال میشود…
روشهای شناسایی افراد در اکسس کنترل تردد
انواع کارت یا تگ
کلمه عبور (Password)
اثر انگشت
تشخیص چهره
جهت برقراری دمای مناسب 18 درجه سانتی گراد اتاق سرور استفاده از دستگاه های خنک کننده درون آن الزامی است. مرسوم ترین خنک کننده در ایران ، کولرهای گازی هستند که توان آن ها باتوجه به میزان حرارت تولید شده اتاق سرور محاسبه می شوند.
درب ایمنی ضد حریق روکش استنلس استیل یا با روکش کربن امروزه نقش مهمی در دیتا سنتر و اتاق سرور موتور خانه و سازمان ها را بازی میکنند.
درب ایمنی دیتاسنتر مخصوص اتاق سرور:
راهکارهای توزیع هوای سرد به سه دسته تقسیم بندی شده و بر اساس آن تجهیزات مورد نظر انتخاب می شود.
o سیستم سرمایش در میان رک ها، بالا و پایین کف کاذب و یا در بین ردیف ها استفاده می شود.
o رک های با ظرفیت بالاتر در یک ردیف و رک های با ظرفیت پایین در یک ردیف دیگر نگهداری شوند.
o سیستم سرمایش برای کل فضا در نظر گرفته می شود.
o هوای گرم و سرد را با هم ترکیب می کند
o به ساختار اتاق و ارتفاع سقف وابسته است.
o سیستم سرمایش در داخل رک قرار می گیرد.
o فارغ از وابستگی به تغییرات اتاق
دیوار ضد حریق ( دیوار کاذب ضد حریق )
دیوار ضد حریق یا دیوار کاذب ضد حریق به عنوان سدی در برابر عبور آتش و حرارت ناشی از آن عمل می‌کند و زمانی که در یک سمت کانون آتش و حرارت بسیار بالا وجود دارد، دمای سمت دیگر (سمت ایمن) از اندازه محدودی تجاوز نمی‌نماید.
از سیستم‌های حفاطت ساختمان در برابر حریق جهت حفاظت تیرها، ستونها و سایر اعضای سازه‌های فولادی و همچنین پوشش داکتها و کانالهای تأسیساتی در برابر آتش مستقیم (تا ۱۸۰ دقیقه) استفاده میشود. در این ساختار دو روش اجرایی وجود دارد؛ اجرای پوشش با زیرسازی فولادی و بدون زیرسازی. پوشش اجزا با استفاده (FM یا در موقع لزوم صفحات مقاوم در برابر حریق و رطوبت FR از صفحات مقاوم در برابر حریق) صورت میگیرد. دیوار کاذب ضد حریق با ضخامت ۶ الی ۸ سانتی متر بر روی دیوار اصلی اتاق سرور اجرا می گردد ابتدا با استفاده از فرم های فلزی با روکش گالوانیزه با فاصله ۶۰ سانتی متر فضای مورد نظر را سازه کشی مکنند و سپس با توجه به میزان مقاومت مورد نظر در برابر حریق اقدام به پرکردن فضا ها با پشم سنگ با دانسیته ی ۸۰ الی ۱۰۰ می کنند. استفاده از پشم سنگ علاوه بر اینکه مقاومت در برابر حریق را در بر میگیرد عایق بسیار مناسبی برای صوت ودما نیز می باشد. سپس بعد از پوشش دادن کل سطح با استفاده از پنل های ضد حریق کناف روی سازه و پشم سنگ پوشانیده می گردد و جهت رنگ آمیزی اپوکسی تمام درزها بتونه میشود.
کف کاذب
معمولا دو نمونه کف کاذب داریم کف آلومینیومی با روکش PVC و کف فولادی با روکش HPL
سقف کاذب:
سقفي است كه به اسكلت ساختمان متصل بوده و بار آن به سازه اصلي ساختمان وارد می شود.
انواع سقف کاذب برای اتاق سرور:
برای عبور کابلهای شبکه و برق از سینی و لدرهای مناسب استفاده می شود.
سینی و لدرهای کابل با ورق استیل مقاوم در برابر مواد شیمیایی ، ایده‌آل برای مناطق آب و هوایی مختلف ، دارای عمر بسیار بالا ، مقاوم در برابر ضربه ، غیر قابل اشتعال ، سایز های متنوع ، تحمل وزن بالا ، نارسانا
جهت پر کردن کلیه درزها و ایجاد لایه حفاظتی بیرونی ضد آتش از Epoxy استفاده می شود. Epoxy در رنگ های مختلف موجود بوده و برای گرفتن جواب مؤثر حتما باید سطح زیرین کاملا خشک شده باشد.
رنگ های پلاستیکی و پلی استری محصولات جانبی پتروشیمی بوده و قابلیت اشتعال بالایی دارند لذا استفاده از آن ها مناسب اتاق سرور نمی باشند. درحال حاضر پوشش مناسب جهت اتاق سرور Epoxy می باشد که کلیه سطوح داخلی ( کف ، سقف ، دیواره های جانبی) را پوشش می دهد. دارای رنگ های متنوعی است و کاملا ضد حریق می باشد.
برای مانیتورینگ کلیه اجزاء موجود در شبکه و اتاق سرور سیستم مانیتورینگ مورد نیاز می باشد. این سیستم دارای انواعی از مانیتور ها برای نظارت بر ترافیک شبکه و نیز تجهیزات و منابع آن مانند سرورها، دستگاه های ذخیره سازی، لینک های ارتباطی، پایگاه های داده، شرایط محیطی و … می باشد. سیستم مانیتورینگ بر وضعیت عملکرد اجزاء شبکه نظارت کرده و در صورت ردیابی هر گونه اختلال و یا کاهش کیفیت سرویس ها، با ارسال انواع اخطا ادمین را از این موضوع آگاه می سازد.
باتوجه به احتمال آلودگی اتاق سرور ناشی از تردد افراد در آن علی الرقم پوشیدن لباس های مخصوص توسط این افراد ، دستگاه جاروبرقی پیشبینی می شود. موتور و سایر تشکیلات این دستگاه در بیرون از اتاق سرور قرار گرفته و تنها لوله جمع کننده در داخل سرور قرارداده می شود.
روشنایی داخل اتاق سرور باید به گونه ای طراحی شود تا در هنگام خروج شخص از اتاق سرور خاموش شوند و دلیل آن علاوه بر صرفه جویی برق ، جلوگیری از تولید حرارت توسط آن هاست. همچنین مسیرهای کنترلی و اصلی برق در تابلو برق اتاق سرور پیشبینی می شود.
کابل کشی اتاق سرور باید مطابق استاندارد های کابل کشی ساخت یافته با تجهیزات باکیفیت پیاده سازی شود. قسمت های مختلف جهت داشتن سیستم برق رسانی مطمئن شامل موارد زیر است
• تابلو برق
• یو پی اس
• ژنراتور تامین چاه ارت
تابلو برق :
تابلو برق و ATSکنترل خطوط ورودی و خروجی برق و برق اضطراری ، همچنین لزوم مانیتور کردن جریان و ولتاژ خطوط استفاده از تابلو برق را الزامی می سازد. تابلو برق علاوه بر داشتن ولت متر و آمپرمتر دارای یک سری کلیدهای مینیاتوری بوده که جهت جریان و وضعیت ولتاژ را کنترل می نماید همچنین توسط این کلیدها قادر خواهیم بود تا برق قسمتی از سازمان را روی برق شهر Set کنیم و یا می توانیم آن را به UPS مرتبط سازیم.
یو پی اس :
قطع ناگهانی برق در تجهیزات اتاق سرور نظیر روتر ها ، سوئیچ ها ، سرورها و . . . باعث اختلال در اکثر فعالیت های این دستگا هها شده و دربرخی موارد امکان ادامه کار آنها را کاملا ازبین می برد. باید درنظر داشت تنها قطع برق شهر اثرات مخرب به همراه ندارد. سیستم های کامپیوتری نسبت به نارسایی هایی مانند افت لحظه ای ولتاژ،ولتاژهای لحظه ای بالا ، نویز و تاثیرات فرکانس رادیویی و تغییرات فرکانس درمنبع تغذیه خود حساس هستند. یک UPS مناسب دارای شرایط زیر است.
• Online Double Conversion باشد
• توان کار با ژنراتور را داشته باشد .
یعنی Power Factor Correction را پشتیبانی کند .
جهت مانیتورکردن Online ، پروتکل SNMP را پشتیبانی کند .
نکته : اگر UPS مشخصه PFC را نداشته باشد توان ژنراتور باید 5/1 برابر UPS درنظر گرفته شود و اگر داشته باشد 15/1 برابر UPS باشد.
ژنراتور تامین :
دستگاه های تامین کننده برق اضطراری UPS با توجه به گران بودن و عدم کارایی مناسب برای برق دهی طولانی مدت مناسب نبوده و استفاده از ژنراتور در دستور کار قرار می گیرد. نحوه کار بدین صورت است که در هنگام قطع برق اتاق سرور و برای جلوگیری از اختلال در سیستم برق دهی آن در طول زمان به کار افتادن ژنراتور، UPS بطور آنی وارد مدار شده و برق اتاق سرور را تامین می کند. به محض آماده شدن ژنراتور جهت برق دهی ، UPS از مدار خارج شده و برق اتاق سرور از ژنراتور تامین می شود.
توان UPS با توجه به میزان توان مصرفی دستگاه های مختلف مستقر در اتاق سرور نظیر سرور ها، کولرهای گازی و … محاسبه می شود. توان UPS مناسب را بادرنظر گرفتن باتری های داخلی آن برای مدت 7 الی 15 دقیقه (باتوجه به زمان به کار افتادن ژنراتور) درنظر می گیرند. میزان توان ژنراتور 15% بیشتر از توان UPS درنظر گرفته می شود و درهنگام کار باید 70% زیربار باشد.
زیربار قرارگرفتن ژنراتور بیش از 80% توان و یا کمتر از 60% توان اکیدا توصیه نمی شود.ژنراتورهای با توان بالای 15 KVA سه فاز هستند.
چرا باید از ژنراتور استفاده کنیم ؟
با توجه به گرانی UPS های با توان بالا و همچنین نیاز به استفاده از باتری های متعدد جهت برق دهی طولانی مدت ، استفاده از ژنراتور الزامی است. نکته دیگری که باید درنظر بگیریم جاگیر بودن حجم زیادی باتری خارجی در فضای محدود اتاق سرور است.
دسته بندی ژنراتورها
ژنراتور ها را معمولا به دو دسته توان پایین و توان بالا دسته بندی می کنند. ژنراتورهای توان پایین تا 10 KVA برق دهی را پشتیبانی می کنند و معمولا سوخت آن ها بنزین است. سوخت ژنراتورهای توان بالا دیزلی است. ژنراتورها را به دو گونه دستی و اتوماتیک راه اندازی می کنند. زمان راه اندازی اتوماتیک حدود 2 دقیقه و راه اندازی دستی حدود 10 دقیقه می باشد. با توجه ایجادصدای بلند ژنراتور از محفظه صداگیر به نام کناپی استفاده می شود. این محفظه تا 85% کاهش صدا را به دنبال خواهد داشت.
چاه ارت
جهت جلوگیری از بارهای اضافی و مخرب روی سیستم برقی ، سیستم زمین یا Earth باید برقرار شود دراین سیستم ، نول واقعی شده و به چاه ارت توسط کابل مسی مرتبط می شود. شرایط ایجاد چاه ارت استاندارد در زیر آمده است :
• حفر چاه تا رسیدن به خاک نم دار بایستی انجام شود .
• پودر ذغال و نمک (کلرید سدیم) به نسبت یک به دو ( هرکیلو ذغال دو کیلو نمک ) به مقدار 40 کیلوگرم در چاه ریخته شود ( این مواد با مقاومت خاک نسبت عکس دارند و کم یا زیاد کردن این مواد مقاومت خاک را زیاد و یا کم می گرداند )
• صفحه ای مسی به اندازه 50cm X 50cm و به قطر 1سانتی متربصورت تیغه ای( عمودی ) روی نمک و ذغال قرار می گیرد .
• سیم مسی به قطر 50 میلیمتر توسط کابلشو مسی و پیچ و مهره مخصوص از جنس مس جهت جلوگیری از پوسیدگی و زنگ زدگی به صفحه مسی متصل می شود .
• لوله پولیکا به قطر 4 یا 6 سانتی متر کنار هر چاه نصب می گردد . لازم به توجه است سوراخهای متعددی در بدنه لوله ها ایجاد شده تا اطراف لوله و چاه را مرطوب گرداند .
• در پایان نیز چاه با خاک رس و نرم پر می شود .
مقاومت چاه با استفاده از دستگاه ارت سنج باید زیر 2 اهم باشد .
در سازمانها، ادارات، شرکت ها و هر جای دیگری که یک شبکه کامپیوتری وظیفه برقراری ارتباطات، امنیت و انجام امور اداری را بر عهده دارد فقط می توان گفت که اتاق سرور یا دیتاسنتر موجود در آن محل به عنوان قلب تپنده آنجا محسوب شده و حفظ و نگهداری و ارائه سرویس های پیشگیرانه جزء مهمترین وظایف مدیران IT آن مجموعه خواهد بود.
یکی از بهترین روشها برای مراقبت از سرورهای با ارزش سازمانها و شرکت ها، استفاده از رک های استاندارد و مناسب شرایط فیزیکی اتاق سرور مورد نظر می باشد. انتخاب یک رک مناسب ، نیازمند دانستن ویژگی های رک های مختلف، شرایط محیطی اتاق سرور، آشنایی با تجهیزات شبکه موجود در اتاق سرور و بسیار از نکات مهم دیگر می باشد. این مطلب به بررسی برخی از نکات مهم مربوط به نحوه انتخاب رک بر اساس ابعاد رک و شرایط فیزیکی اتاق سرور می پردازد.
1– همیشه قبل از خرید رک ، بزرگترین تجهیزات شبکه موجود در اتاق سرور را از لحاظ ابعاد شناسایی کنید.
2– ارتفاع رک دومین نکته مهم قبل از خرید رک می باشد. بسیار پیش می آید که مدیران IT بخاطر عدم توجه به این نکته قصد تعویض رک خود را با یک رک بلندتر دارند. همیشه در صورت عدم محدودیت ارتفاع در اتاق سرور خود، قدری ارتفاع رک خود را بلندتر در نظر گرفته تا در صورتیکه در آینده تجهیزات شبکه دیگری به اتاق سرور اضافه شد، نیاز به تعویض رک نداشته باشند.
3– محدودیت ارتفاع مکان قرار گیری رک نکته بسیار مهم دیگری است که در بعضی مواردبه علت بی دقتی در نظر گرفته نمی شود و زمانی که قصد نصب رک را داریم متوجه می شویم که ارتفاع رک از ارتفاع محل نصب بیشتر می باشد.
4– در بعضی از برندها مانند رک بلکین، شاسی رک جوشی بوده و مانند سایر رک های دیگر، پیچ و مهره ای نمی باشد یعنی رک قابلیت باز شدن را ندارد. این نکته در این گروه از رک ها هم حسن و هم عیب محسوب می گردد. عیب این نوع رک زمانی خود را نشان می دهد که شما قصد عبور دادن رک ، از مکانی با ابعادی کوچکتراز رک را دارید. مثلا از چهارچوب درب اتاقی که عرض آن از عرض رک کمتر است. در این حالت تنها چاره کار تعویض رک می باشد.
5– توجه به مجموع وزن تجهیزات شبکه موجود، چهارمین نکته قابل توجه در انتخاب رک می باشد. قابلیت تحمل وزن رک های مختلف با یکدیگر متفاوت می باشند. برخی از رک ها به علت استراکچر ضعیف خود برای تجهیزات سنگین مناسب نمی باشند. مثلا اگر تعداد سرورهای شما زیاد است یا قصد قرار دادن ups در رک را دارید، حتما از رک هایی با استراکچر قوی استفاده نمایید. در غیر اینصورت به مرور زمان شاسی رک کج شده و رک به سمت راست یا چپ متمایل می شود. علاوه بر استراکچر رک ، آداپتورهای عمودی رک نیز در تحمل وزن رک نقش بسیار مهمی دارند. در رک های ارزان قیمت ضخامت ورق آداپتور های این گروه از رک ها 1 میلی متر یا کمتر می باشد که حتی با دست هم تاب بر می دارند و اصلا مناسب تجهیزات شبکه با وزن بالا نمی باشند. ضخامت مناسب برای آداپتور رک های استاندارد 2 میلی متر به بالا است.
6– بصورت پیش فرض معمولا فقط درب جلو و عقب رک ها قفل دار می باشند. توصیه می شودبرای افزایش امنیت و جلوگیری از دسترسی افراد غیر مجاز به تجهیزات شبکه داخل رک ، برای پنل های چپ و راست رک نیز از قفل استفاده نمایید.
7– اگر قرار است در رک خود تعداد زیادی سرور قرار دهید حتما از رک با درب جلو وعقب توری استفاده نمایید. دقت کنید که سیستم تهویه هوا در سرورها به این صورت است که هوای خنک را از جلو به داخل کیس کشیده و هوای گرم را از پشت کیس به خارج منتقل می کند. پس بهتر است در این حالت از رک های درب توری استفاده کنید تا درب رک مانعی برای ورود و خروج هوا نباشد. عدم توجه به این نکته بسیار مهم سبب آسیب دیدن شدید سرورها می گردد. اگر در رک های درب شیشه ای ، تعداد زیادی سرور نصب کنیم علاوه بر اینکه خود درب بصورت یک مانع جلوی ورود و خروج هوا را می گیرد، سرورها نیز به عنوان مانعی در جهت حرکت عمودی هوای گرم به سمت بالا عمل می کند.
8- از توصیه های مهم دیگر هنگام خرید رک آن است که برندی را انتخاب کنیم تا همیشه بتوانیم قطعات آن را به راحتی و در هر زمانی تهیه کنیم و در صورت نیاز بدون دردسر، رک خود را تعمیر یا ارتقاء دهیم. مثلا قطعات رک های برند مانند dell، IBM ، HP علاوه بر اینکه بسیار گران قیمت می باشند، معمولا در دسترس نبوده و همیشه سبب مشکل برای مدیران IT می شوند.
فاصله رک ها :رک ها با فاصله کافی طبق مشخصات هر تولید کننده : حداقل یک متر و ده سانتی در اطراف هر وسیله و یک متر و بیست در راهرو بین رک ها
نوآوران دیتا عرضه کننده خدمات و تجهیزات اتاق سرور در ایران
